4. Bediening
4.1. Laadalgoritme
De Blue Smart IP65 Charger-serie zijn intelligente meertraps acculaders, speciaal ontworpen om elke laadcyclus te optimaliseren en de lading gedurende langere periodes op peil te houden.
Het meertraps laadalgoritme omvat de afzonderlijke laadfasen die hieronder worden beschreven:
Test
Voordat de laadcyclus begint, wordt de accu getest om te bepalen of deze wordt opgeladen, zelfs als de accu volledig is ontladen (bijna 0 V open circuitspanning) kan de accu met succes worden opgeladen.
De testfase gaat door totdat een laadpuls in staat is de accuspanning te verhogen tot boven 12,5 V (6,25 V als de lader ingesteld is als een 6 V-lader) of totdat 2 minuten zijn verstreken.
Als er omgekeerde polariteit, kortsluiting of een te hoge accuspanning wordt gedetecteerd, wordt de accu geweigerd en wordt een fout aangegeven door de LED's; als er een fout optreedt, moet de netvoeding uitgeschakeld worden voordat er geprobeerd wordt een diagnose te stellen en het probleem op te lossen.
Een valse weigering kan optreden als geprobeerd wordt een diep ontladen accu op te laden terwijl deze tegelijkertijd is aangesloten op een belasting; in dit geval moeten alle belastingen worden afgekoppeld voordat opnieuw wordt geprobeerd op te laden.
Bulk
De accu wordt opgeladen met maximale laadstroom totdat de spanning toeneemt tot de ingestelde absorptiespanningswaarde is bereikt.
De duur van de bulkfase is afhankelijk van de ontladingsgraad van de accu, alsmede de accucapaciteit en de laadstroom.
Zodra de bulkfase is voltooid, wordt de accu ongeveer 80 % opgeladen (of > 95 % voor Li-Ion-accu's) en kan deze indien nodig in gebruik worden genomen.
Absorptie
De accu wordt opgeladen bij de ingestelde absorptiespanning, waarbij de laadstroom langzaam afneemt naarmate de accu volledig wordt opgeladen.
De standaard duur van de absorptiefase is adaptief en wordt op intelligente wijze gevarieerd, afhankelijk van de mate van ontlading van de accu (bepaald aan de hand van de duur van de bulklaadfase).
De duur van de adaptieve absorptiefase kan variëren van minimaal 30 minuten tot maximaal 8 uur (of zoals ingesteld) voor een diep ontladen accu.
Als alternatief kan een vaste absorptietijd worden geselecteerd; een vaste absorptietijd is de automatische standaardinstelling als de Li-ion-modus is geselecteerd.
De absorptiefase kan ook vroegtijdig worden beëindigd op basis van de staartstroomconditie (indien ingeschakeld), d.w.z. als de laadstroom onder de staartstroomdrempel zakt.
Herconditioneren
Er wordt geprobeerd de accuspanning te verhogen tot de ingestelde herconditionerensspanning, terwijl de uitgangsstroom van de lader wordt geregeld op 8 % van de nominale laadstroom (bijvoorbeeld - maximaal 1,2 A voor een lader van 15 A).
Herconditioneren is een optionele laadfase voor loodzuuraccu's en wordt niet aanbevolen voor normaal/cyclisch gebruik; gebruik alleen indien nodig, omdat onnodig of overmatig gebruik de levensduur van de accu vermindert als gevolg van overmatig vergassen.
De hogere laadspanning tijdens de herconditionerensfase kan accudegradatie als gevolg van sulfatatie gedeeltelijk herstellen/terugdraaien. Sulfatatie wordt meestal veroorzaakt door het onvoldoende opladen of als de accu zich gedurende langere tijd in een diep ontladen toestand bevindt (indien tijdig uitgevoerd).
De herconditionerensfase kan af en toe ook worden toegepast op natte accu's om ervoor te zorgen dat de individuele celspanning van de verschillende cellen gelijk is en om zuurstratificatie te voorkomen.
De herstelfase wordt beëindigd zodra de accuspanning stijgt tot het ingestelde herstelspanning of na een maximale duur van 1 uur (of zoals ingesteld).
Let op dat het onder bepaalde omstandigheden mogelijk is dat de hersteltoestand eindigt voordat het ingestelde herstelspanning is bereikt, bijvoorbeeld als de lader tegelijkertijd belastingen voedt, als de accu niet volledig was opgeladen voordat de herstelfase begon, als de hersteltijd te kort is (ingesteld op minder dan een uur) of als de uitgangsstroom van de lader in verhouding tot de capaciteit van de accu / accubank onvoldoende is.
Druppel
De accuspanning wordt gehandhaafd op de ingestelde druppellaadpanning om ontlading te voorkomen.
Zodra de druppellaadfase is gestart, is de accu volledig opgeladen en klaar voor gebruik.
De duur van de druppellaadfase is ook adaptief en varieert van 4 tot 8 uur, afhankelijk van de duur van de absorptielaadfase. Daarna zal de acculader detecteren dat de accu zich in opslagfase bevindt.
Opslag
De accuspanning wordt gehandhaafd op de ingestelde opslagspanningswaarde, die enigszins wordt verminderd in vergelijking met de druppellaadspanning om gasvorming te minimaliseren en de levensduur van de accu te verlengen terwijl de accu ongebruikt blijft en continu wordt opgeladen.
Herhaalde absorptie
Om de accu te vernieuwen en langzame zelfontlading te voorkomen tijdens de opslag gedurende een langere periode, zal er om de 7 dagen automatisch een absorptielading van 1 uur plaatsvinden (of zoals ingesteld).
Aan de hand van de drie status-LED's kan de actieve laadfase worden vastgesteld; zie de onderstaande afbeelding en tabel:
Als alternatief kan een apparaat met Bluetooth (mobiele telefoon of tablet) met de VictronConnect-app gebruikt worden om de actieve laadstatus te bekijken; raadpleeg de sectie 'Bewaking > VictronConnect' voor meer informatie.
4.2. Temperatuurcompensatie
De Blue Smart IP65 Charger serie hebben temperatuurcompensatie, die automatisch de nominaal/ingestelde laadspanning optimaliseren, op basis van de omgevingstemperatuur (behalve voor Li-ion modus of indien handmatig uitgeschakeld).
De optimale laadspanning van een loodzuuraccu varieert omgekeerd evenredig met de accutemperatuur; automatische temperatuurgebaseerde laadspanningscompensatie voorkomt de noodzaak voor speciale laadspanningsinstellingen in warme of koude omgevingen.
Tijdens het opladen zal de acculader zijn interne temperatuur meten en die temperatuur gebruiken als referentie voor temperatuurcompensatie. Echter, de initiële temperatuurmeting is beperkt tot 25 °C omdat het onbekend is of de acculader nog warm is van eerder gebruik.
Aangezien de acculader tijdens bedrijf enige warmte opwekt, wordt de interne temperatuurmeting alleen dynamisch gebruikt als de interne temperatuurmeting als betrouwbaar wordt beschouwd; als de laadstroom is gedaald tot een laag/verwaarloosbaar niveau en voldoende tijd is verstreken om de temperatuur van de acculader te stabiliseren.
Voor een nauwkeurigere temperatuurcompensatie kunnen de accutemperatuurgegevens afkomstig zijn van een compatibele accumonitor (zoals een BMV, SmartShunt, Smart Battery Sense of VE.Bus Smart Dongle) via VE.Smart Networking; raadpleeg het gedeelte 'Bediening > VE.Smart Networking' voor meer informatie.
De ingestelde laadspanning is gerelateerd aan een nominale temperatuur van 25 °C en lineaire temperatuurcompensatie vindt plaats tussen de grenzen van 6 °C en 50 °C op basis van de standaard temperatuurcompensatiecoëfficiënt van -16,2 mV/°C voor 12 V laders (-8,1 mV/°C indien in 6 V modus) of zoals ingesteld.
Raadpleeg de onderstaande grafiek voor de standaard temperatuur t.o.v. laadspanningsscurve voor 12 V-laders:
Let op
De temperatuurcompensatiecoëfficiënt is ingesteld op mV/°C en geldt voor de gehele accu/accubank (niet voor individuele accucellen).
Als de fabrikant van de accu een temperatuurcompensatiecoëfficiënt per cel opgeeft, moet deze vermenigvuldigd worden met het totale aantal cellen in serie (er zijn meestal 6 cellen in serie in een 12 V loodzuur accu).
4.3. Een nieuwe laadcyclus starten
Een nieuwelaadcyclus begint als:
Er wordt voldaan aan de ingestelde Re-bulkvoorwaarde (meestal vanwege een grote belasting):
Re-bulkstroom is uitgeschakeld (standaard instelling): De uitgangsstroom moet vier seconden lang op de maximale uitgangsstroom worden gehouden.
Re-bulkstroom is ingesteld met een door gebruiker gedefinieerde waarde: De uitgangsstroom moet de ingestelde Re-bulkstroom gedurende vier seconden overschrijden terwijl de lader in druppelladen- of opslagfase staat.
VictronConnect wordt gebruikt om een nieuwe laadmodus te selecteren of de functie te veranderen van Voeding naar Lader-modus
De voeding naar de AC-voeding is losgekoppeld en opnieuw aangesloten.
Let op
Als de DC-kabels worden losgekoppeld/geïsoleerd van de accu en/of de belasting terwijl de lader op netstroom werkt, wordt aanbevolen 5 seconden de tijd te geven om de lader te reïnitialiseren voordat de DC-kabels weer worden aangesloten en een nieuwe laadcyclus wordt gestart.
4.4. Laadtijd inschatten
De tijd die nodig is om een accu op te laden tot 100 % SoC (laadtoestand) is afhankelijk van de accucapaciteit, de ontladingsdiepte, de laadstroom en accutype/-chemie, wat een aanzienlijk effect heeft op de laadkarakteristieken.
4.4.1. Chemie gebaseerd op loodzuur
Een loodzuuraccu heeft normaal ongeveer 80 % laadstatus (SoC) als de bulklaadfase is voltooid.
De bulkfase duur T-bulk kan worden berekend als T-bulk= Ah/I, waarbij Ide laadstroom is (exclusief belastingen) en Ah de uitgeputte accucapaciteit lager is dan 80 % SoC.
De duur van de absorptiefase Tabs varieert afhankelijk van de diepte van de ontlading; tot 8 uur absorptie kan nodig zijn om een diep ontladen accu op te laden tot 100 % SoC.
Bijvoorbeeld de tijd die vereist is om een volledig ontladen op loodzuur gebaseerde 100 Ah accu te herladen met een 10 A lader zou ongeveer het volgende zijn:
Duur bulkfase, Tbulk = 100 Ah x 80 % / 10 A = 8 uur
Duur absorptiefase, Tabs = 8 uren
Duur Totaal laden, Ttotaal = Tbulk + Tabs = 8 + 8 = 16 uur
4.4.2. Chemie gebaseerd op Li-ion
Een Li-on-accu zit normaal ruim boven 95 % laadstatus (SoC) als de bulklaadfase is voltooid.
De bulkfaseduur T-bulk kan worden berekend als T-bulk= Ah/I, waarbij Ide laadstroom is (exclusief belastingen) en Ah de uitgeputte accucapaciteit lager is dan 95 % SoC.
De absorptiefaseduur Tabs vereist om 100 % SoC te bereiken, is kenmerkend minder dan 30 minuten.
Bijvoorbeeld, voor een volledig ontladen 100 Ah-accu is de laadtijd, met een 10 A-acculader, tot ongeveer 95 % SoC: Tbulk = 100 x 95 % / 10 = 9,5 uur.
Bijvoorbeeld de tijd die vereist is om een volledig ontladen op Li-ion gebaseerde 100 Ah accu te herladen met een 10 A lader zou ongeveer het volgende zijn:
Duur bulkfase, Tbulk = 100 Ah x 95 % / 10 A = 9,5 uur
Duur absorptiefase, Tab = 0,5 uren
Duur totaal laden, Ttotaal = Tbulk + Tabs = 9,5 + 0,5 = 10 uur